Genel
Ruam Hastalığı
Fayton nedir?
faytonlar tarihi
Fayton en basit tanımıyla ata körük bağlanılarak, aslı Fransızca bir kelime olan phaetondan gelen, ilk olarak M.Ö 2800 yılında Mısır’da kullanılan ve Anadolu topraklarında ilk kez Osmanlı padişahı Abdülmecit zamanında kullanılmaya başlanan bir ulaşım aracıdır. Öndeki iki küçük arkada iki büyük tekerlek olmak üzere dört tekerleği olan bir binek aracıdır.
Faytonların ülkemizdeki tarihçesi
- yüzyılın sonu ve 20. Yüzyılın başı, imparatorluk için zor ama payitaht için parlak günlerdir. Şehir canlıdır. Pera, Boğaz ve adalar ışıl ışıldır. Özellikle yaz ayları ada vapurları, iskeleleri, gazino ve lokantaları şık giyimli hanımlar ve beylerle dolmakta, müzik sesleri yükselmekte; tiyatro kumpanyaları ve dans partileri Büyükada’yı Avrupa’nın jet sosyetesinin sayfiyelerinden farksız kılmaktadır. Büyükada başta olmak üzere olmak üzere, Heybeliada ve Burgazada’da faytonlar, ana ulaşım aracı olarak yerini almıştır. İskeleye yakın noktada faytonlar için ana durak noktası oluşmuş, böylece faytonlar yaz aylarında sayıları artacak şekilde yaz-kış hizmet vermeye başlamışlardır.
Atların yakalandığı Ruam hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? Başka hangi canlılarda görülür?
Ruam hastalığı en çok at, merkep ve katır gibi tek tırnaklı canlılarda görüldüğü gibi insanlarda da görülebilir. Ruam hastalığının etkeni Psedumonas malleidir. Fiziksel ve kimyasal maddeler ile kemoterapötiklere karşı direnci zayıftır. Su yalaklarında, ruam apsesi irininde, rutubetli ve karanlık yerlerde uzun süre canlı kalabilir. Genel olarak tek tırnaklı hayvanlarda görülen bu hastalık ölümcül bir hastalıktır. Solunum zorluğu, çabuk yorulma ve burunda sıklıkla kanama görülmesi Ruam hastalığının en belirgin belirtileri arasındadır.
Adalar kaymakamlığının yaptığı Ruam hastalığı açıklaması
Yılda iki kez olmak üzere yapılan sağlık taraması ve tahliller sonucu Büyükada’daki bazı atlarda Ruam hastalığı tespit edilmiştir. Bu hastalığın tedavisi veya bir aşısı olmadığı için hastalığı kapmış olan hayvanların itlaf edilmesi gerekmektedir.
Bu açıklamaları duyan hayvan hakları aktivistleri, Yaşam Nöbeti adı altında İBB Saraçhane binasının önünde toplandılar. Bu hastalığın çokça kullanılan faytonlardan ve hijyenik olmayan, kalabalık barınma koşullarında kaynaklandığını ve atları öldürenin hastalık değil fayton zulmü olduğunu söylediler.
Aktivistlerin talebi her yıl ortalama 400 atın öldüğü fayton zulmünün sonlandırılması ve atların özgürlüklerine kavuşmalarıydı. Ünlü bir isim olan Reha Özcan sosyal medya hesabından paylaştığı videoda “ Doğadaki hiçbir canlının başka bir canlıya zulüm etme hakkı olmadığını çok iyi biliyorum. Bu hayat hepimizin.” diyerek destek verdi.
Aktivistlerin belediye binasının önündeyken güvenlik ekipleri ve belediye temsilcileriyle yaptıkları görüşmeler sonucunda İBB başkanı Ekrem İmamoğlu ile görüşme talepleri kabul edildi.
Ekrem İmamoğlu ile yaptıkları görüşmeler sonucunda atlı faytonların %90-95 oranında kalkacağı ve sembolik olarak atlı faytonlara devam edileceği kararı alınmıştır. Bu karardan memnun olmayan ve bunun kalıcı bir çözüm olmadığını söyleyen aktivistler “Aylardır beklenen İmamoğlu görüşmesinden hak değil rant çıktı! Atlar hala köle, atlar hala işkence altında!” diyerek Yaşam Nöbeti altındaki direnişlerine devam ettiler.
Aktivistlerin Acil Çağrı adı altında yaptıkları duyuruda “ Yaşam Nöbeti direnişimiz devam ediyor. Atlı faytonların tamamen kaldırılmasına dair duruşumuzdan asla taviz vermeyeceğiz. Hepinizi Saraçhane Parkı’na desteğe bekliyoruz” diyerek hala çaba içerisinde olduklarını belirttiler.
